We hebben allemaal te maken met maatschappelijke vraagstukken en opgaven. Van een maatschappelijk opgave kan de één last hebben en de ander weer niet. Dit hangt af van onder andere jouw leefomgeving, opvoeding en hoe je zelf in het leven staat. Er zijn veel mensen die iets willen doen om deze vraagstukken te beantwoorden en op te lossen. Dit kan door bijvoorbeeld te doneren, maar je kan ook een product of dienst bedenken dat meehelpt om een vraagstuk op te lossen. In dit artikel leggen we je uit wat actuele maatschappelijke vraagstukken zijn en hoe je hierop kan inspelen met jouw startup onderneming. Wij delen tips en voorbeelden met je.
Wat zijn maatschappelijke vraagstukken?
Normale problemen kennen we allemaal: je telefoon gaat kapot, het gaat niet goed op school of je hebt ruzie met vrienden. Hier gaat het om persoonlijke problemen waar jij zelf last van hebt. Bij een maatschappelijk vraagstuk gaat het om problemen waar een grote groep van de (Nederlandse) samenleving last van heeft. Het is vaak een probleem waar veel aandacht voor is of voor wordt gevraagd door bijvoorbeeld een stichting of een goed doel. Maatschappelijke vraagstukken, ook wel maatschappelijke problemen genoemd, kenmerken zich doordat ze vaak aandacht krijgen in de media. Dit is ook nodig om bijvoorbeeld geld vrij te spelen of om politici te beïnvloeden. Politici moeten op de hoogte zijn van het probleem zodat zij actie kunnen ondernemen. Bij maatschappelijk vraagstukken spelen vaak veel verschillende meningen een rol. Als namelijk iedereen het ermee eens is, dan zou er niet snel sprake zijn van een probleem. Meningen kunnen verschillen over het probleem zelf, maar meestal ook over het oplossen ervan.
Voorbeelden van actuele maatschappelijke uitdagingen
Er zijn heel veel actuele maatschappelijke en sociale vraagstukken in Nederland. We lichten hier een aantal vraagstukken toe.
- Klimaatverandering
Het klimaatprobleem is een van de grootste maatschappelijke uitdagingen van onze tijd. Het wordt veroorzaakt door de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2, die leiden tot een opwarming van de aarde. Deze opwarming heeft grote gevolgen voor onze planeet, zoals een stijgende zeespiegel, extremer weer en verlies van biodiversiteit. Het is daarom van groot belang dat we onze CO2-uitstoot verminderen en de overgang maken naar duurzame energiebronnen, zoals zonne- en windenergie.
- Woningmarkt
De Nederlandse woningmarkt kampt met een tekort aan betaalbare woningen, met name in de grote steden. Dit leidt tot stijgende huurprijzen en lange wachtlijsten voor sociale huurwoningen. Hierdoor ontstaat er een tweedeling op de woningmarkt tussen mensen met hoge en lage inkomens. Het woningtekort heeft ook een sociale en economische impact, zoals toenemende dakloosheid en verminderde sociale cohesie in wijken.
- Ongelijkheid en ongelijke kansen
Veel Nederlanders maken zich zorgen over de kansenongelijkheid. De ongelijke kansen waarmee kinderen en jongeren met een migratieachtergrond te maken hebben of wanneer ouders een laag inkomen hebben (kwetsbare groepen). Dit probleem begint al op de basisschool. Het is niet eenvoudig om deze ongelijkheid ongedaan te maken tijdens de schoolloopbaan. Dit resulteert weer tot verschillen in opleidingsniveau tussen kinderen die uit een rijk en minder rijk gezin komen.
- Criminaliteit
Er zijn nog steeds problemen met criminaliteit, zoals de georganiseerde misdaad, jeugdcriminaliteit, cybercriminaliteit en radicalisering. Het zijn een zorgwekkende ontwikkelingen omdat het invloed heeft op de veiligheid en leefbaarheid in de samenleving. Om criminaliteit te voorkomen is het belangrijk om te investeren in onderwijs, gezinnen en buurten. Daarnaast is een goede aanpak van criminelen die al in aanraking zijn gekomen met de politie van belang om recidive te voorkomen en ze weer op het rechte pad te krijgen.
- Vergrijzing
In Nederland is vergrijzing en de bijbehorende zorg een maatschappelijke uitdaging. Door de vergrijzing neemt het aantal ouderen toe, wat leidt tot een grotere vraag naar zorg. Dit zorgt voor druk op het zorgsysteem en kan leiden tot lange wachtlijsten en hogere kosten. Er wordt daarom ingezet op het langer thuis blijven wonen van ouderen, terwijl ze wel zorgbehoefte hebben. Daardoor moet thuiszorg ingeschakeld worden, maar die zijn overbelast geraakt. Veel ouderen krijgen hierdoor niet de zorg die ze nodig hebben.
Hoe speel je hierop in met jouw startup?
Met jouw startup kun je inspelen op een van deze actuele maatschappelijke problemen. Jouw primaire drijfveer is niet winst maken maar het maatschappelijk doel zelf. Hoe ga je te werk?
1. Kies een sociaal-/maatschappelijke probleem
Bepaal met welke van de maatschappelijke of sociale vraagstukken jij aan de slag wil. Verdiep je goed in dit probleem of behoefte; hoe groot is het probleem, waar komt het vandaan en waar heeft de doelgroep behoefte aan? Als je alles in kaart hebt gebracht kun je gaan werken aan oplossingen. Lees erover en praat met experts en de doelgroep om erachter te komen welke oplossingen er al zijn. Op basis van al deze informatie kun jij bepalen hoe je dit maatschappelijk probleem gaat aanpakken.
2. Schrijf je in met de juiste rechtsvorm
Weet je hoe je het gekozen maatschappelijk probleem gaat aanpakken met je bedrijf, dan is het tijd om de juiste rechtsvorm te kiezen. Iedere rechtsvorm heeft zijn eigen voor- en nadelen. Bij een besloten vennootschap ligt de macht bij de aandeelhouders en hoeft de winst niet volledig naar het maatschappelijk doel te gaan. Bij een stichting heeft het bestuur zeggenschap en gaat de winst juist wél volledig naar het maatschappelijk probleem. Er komt ook een nieuwe juridische vorm voor sociale ondernemers, waarbij ze de status van een maatschappelijke besloten vennootschap (bvm) kunnen krijgen. Op deze manier kunnen bedrijven zich eenvoudig herkenbaar maken. Het geeft namelijk aan dat het maatschappelijk probleem belangrijk is dan winst maken. Lees meer over de rechtsvormen.
3. Start met de Lean Startup methode
Vergroot jouw kansen op een succesvolle startup door gebruik te maken van de Lean Startup methode. Wereldwijd wordt deze methode toegepast. Het helpt om startende ondernemers sneller te laten groeien. Je krijgt op een efficiënte manier een blik in je nieuwe business model, waardoor je een goed beeld krijgt van de voortgang en steeds weer kan blijven innoveren. Op deze manier versnel je de ontwikkeling van je onderneming gedurende alle fasen van je bedrijf.
Voorheen werd er vaak een uitgebreid plan geschreven. Hierin stond het product of dienst uitvoerig beschreven. Bij de Lean Startup methode ga je anders te werk; je bouwt eerst een prototype. Deze test je in de praktijk en met deze gegevens maak je een nieuwe verbeterde prototype. Dit proces herhaalt zich enkele keren. Doordat je feedback krijgt uit de markt en van de gebruiker ontstaat er een eindproduct dat aansluit bij hun behoeften.
3. Regel eventueel een financiering
Ben je op zoek naar financiering voor je sociale onderneming, dan zijn er meerdere mogelijkheden. Je kan gebruik maken van donaties, subsidies, een crowdfunding starten of een lening afsluiten.
Bij Starterslift kun je startkapitaal lenen. Er zijn wel voorwaarden aan verbonden. Zo moet het gaan om een kennisintensieve startup in Brabant. De lening is niet bedoeld voor als jij een winkel of een café wil openen. Het product of dienst moet kennisintensief zijn, innoverend en schaalbaar. Wij zijn niet uit op aandelen, maar lenen jou een bedrag (maximaal € 50.000,-) dat jij terugbetaald inclusief rente.
4. Meet het resultaat
Heb jij bepaald hoe je het maatschappelijk probleem gaat aanpakken, heb je de rechtsvorm gekozen en is de financiering geregeld? Dan kun je aan de slag gaan. Het is goed om je resultaten van je sociale onderneming te meten. Noteer bijvoorbeeld hoeveel producten er verkocht worden die bedragen aan het maatschappelijk probleem. Alle resultaten noteer je en verwerk je in je jaarverslag. Deel dit ook met je klanten en investeerders. Zo maak je echt impact.
Waarom kiezen voor sociaal ondernemerschap
Veel bedrijven willen iets goeds doen. Ze starten met duurzaam ondernemen of met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Inmiddels zijn dit populaire termen geworden voor commerciële bedrijven. Door hierop in te spelen willen ze een bijdrage leveren aan de maatschappij of de wereld, maar winst maken staat voorop. Bij sociaal ondernemen staat het maatschappelijk doel centraal en niet het maken van winst. Jij wilt vanuit intrinsieke waarden het verschil maken voor bijvoorbeeld een bepaalde doelgroep. Écht iets betekenen voor een ander.
Draag jij je steentje bij aan betere samenleving?
Help jij graag anderen en wil je graag dat de wereld er beter uit komt te zien? Is jouw drijfveer het oplossen van maatschappelijke en sociale vraagstukken en niet per se winst maken? Dan is een maatschappelijke startup echt iets voor jou! Lever een bijdrage aan de maatschappij door migranten een kans te bieden of door zonnepanelen te ontwikkelen die ook goed werken in de schaduw. Het sociaal ondernemerschap is al erg populair in het buitenland, maar wordt ook steeds populairder in Nederland.
Over Starterslift Investments
Starterslift Investments is een pre-seed fonds voor studenten en medewerkers van Tilburg University, Avans Hogeschool, Breda University of Applied Sciences, Fontys Hogescholen en voor startups uit de provincie Noord-Brabant. Het aanvragen van een lening en contact met Starterslift Investments verloopt altijd via een business developer binnen jouw kennisinstelling of bij de ontwikkelingsmaatschappijen Midpoint Brabant of Rewin.
Het Starterslift Investments fonds is mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Economische zaken en Klimaat, de Provincie Noord-Brabant, de gemeente Breda en de gemeente Tilburg.
Starterslift investments B.V.
Warandelaan 2
5037 AB Tilburg
