Onderhandse lening

Wat is een onderhandse lening?

Een onderhandse lening is een lening die niet via een bank of officiële financiële instelling wordt afgesloten. In plaats daarvan vindt de lening plaats tussen twee partijen, zoals bedrijven onderling of een ondernemer en een particulier. Dit kan een familielid, vriend of zakenpartner zijn. De afspraken over de lening worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst, waarin zaken als de hoogte van het geleende bedrag, de looptijd en de rente worden opgenomen.

Waarom kiezen voor een onderhandse lening?

Voor startups en bedrijven is een onderhandse lening vaak aantrekkelijk vanwege de flexibiliteit. Banken hanteren strikte regels en eisen voor zakelijke leningen, terwijl onderhandse leningen vaak minder formaliteiten kennen. Hierdoor kan de lening snel worden geregeld, wat fijn kan zijn voor een startup die snel startkapitaal nodig heeft. Een ander voordeel is dat er meer ruimte is voor persoonlijke afspraken, zoals een iets lagere rente of een flexibele aflossingsregeling.

Hulp van familie of vrienden

Voor startups is een lening van familie of vrienden een veelgebruikte methode om aan kapitaal te komen. Het voordeel is dat er vaak meer vertrouwen is tussen beide partijen, wat onderhandelingen eenvoudiger maakt. Toch is het belangrijk om ook hierbij duidelijke afspraken te maken en deze schriftelijk vast te leggen in een contract. Je wil immers de goede band en het vertrouwen niet beschadigen door een financieel conflict. Denk daarbij ook aan de fiscale consequenties en de regels die de Belastingdienst hanteert voor zakelijk handelen.

Onderhandse lening tussen bedrijven

Deze vorm van onderhandse lening komt vaak voor tussen zakelijke partners of binnen een netwerk van ondernemers die elkaars groei willen stimuleren. In tegenstelling tot leningen van familie of vrienden, wordt bij bedrijven meer nadruk gelegd op zakelijke afspraken, zoals het vaststellen van rentepercentages die marktconform zijn en duidelijke terugbetalingsvoorwaarden. Deze leningen versterken vaak strategische samenwerkingen, maar vereisen een solide contract en zorgvuldige administratie om zowel fiscale als juridische risico’s te minimaliseren.

Contract opstellen

Zoals eerder benoemd, is het opstellen van een contract of notariële akte voor een onderhandse lening essentieel. Met een goed opgesteld contract voorkom je misverstanden en zorg je voor transparantie tussen de lener en verstrekker. Dit helpt niet alleen bij het naleven van de gemaakte afspraken, maar ook bij fiscale controles door de belastingdienst. Overweeg altijd om een advocaat of notaris in te schakelen bij grote bedragen of complexe leningen.

Wat moet er in een contract staan?

Een goed contract voor een onderhandse lening bevat minimaal de volgende onderdelen:

Gegevens van beide partijen: Namen, adressen en eventueel KvK-nummers.
Hoofdsom: Het geleende bedrag in cijfers en woorden.
Rentepercentage: De afgesproken rente, die marktconform moet zijn.
Looptijd en aflossing: De duur van de lening, het schema voor terugbetaling en eventuele vervroegd aflossing.
Zekerheden: Eventuele garanties, zoals een borgstelling of pandrecht.
Boeteclausule: Voor het geval een van de partijen zich niet aan de afspraken houdt.
Ondertekening: Handtekeningen van beide partijen, inclusief datum.

Marktconforme rente

Bij een onderhandse lening is het verplicht om een marktconforme rente af te spreken. Dit betekent dat de rente vergelijkbaar moet zijn met wat een bank of financiële instelling zou rekenen voor een vergelijkbare lening. Een te lage rente kan door de belastingdienst worden gezien als een schenking, met mogelijke fiscale gevolgen voor zowel de verstrekker als de ontvanger van de lening.

Een rente die lager is dan die van een commerciële lening, kan nog steeds marktconform zijn zonder dat dit als schenking wordt gezien. Hierdoor profiteren beide partijen van de gunstige voorwaarden, terwijl ze voldoen aan de fiscale regels. Door deze vrijheid ontstaat een win-winsituatie: de lener krijgt betaalbare financiering, en de verstrekker verdient een rendement dat vaak hoger is dan dat op een spaarrekening. Het is aan te raden om een financieel adviseur te raadplegen om complicaties te voorkomen.

Belastingdienst

De belastingdienst heeft specifieke regels en richtlijnen voor onderhandse leningen. Zo moeten beide partijen de lening goed administreren. De verstrekker moet de lening vaak opnemen in de aangifte inkomstenbelasting als zijnde een vordering, en de ontvanger moet de lening vermelden als schuld.

Belastingdienst Box 3

Bij een onderhandse lening kan de belastingheffing in box 3 een rol spelen, vooral voor de verstrekker van de lening. Als je geld uitleent via een onderhandse lening wordt het uitgeleende bedrag beschouwd als een vordering en valt dit in box 3 onder de belasting op vermogen. Het bedrag van de lening wordt opgeteld bij je andere bezittingen, zoals spaargeld en beleggingen, en maakt deel uit van je totale belastbare vermogen.

De rente die je ontvangt over de lening wordt niet afzonderlijk belast in box 1, maar is onderdeel van het rendement dat de Belastingdienst veronderstelt over je vermogen in box 3. Dit betekent dat je effectief belasting betaalt over het uitgeleende bedrag, ongeacht of je daadwerkelijk rente hebt ontvangen.

Voor de ontvanger van de lening geldt dat deze als schuld kan worden opgevoerd in box 3. Deze schuld verlaagt het totale vermogen van de lener, wat kan zorgen voor een lagere belastingdruk in box 3.

Bovenstaande tekst is een momentopnamen. Raadpleeg altijd de website van de Belastingdienst voor de meest actuele regels.

Andere financieringsvormen

Naast onderhandse leningen zijn er andere financieringsmogelijkheden die het overwegen waard zijn als je op zoek bent naar financiering voor je startup.

Lening van Starterslift

Starterslift biedt ondersteuning en financiering aan startups in Noord-Brabant die innovatieve of kennisintensieve ideeën willen ontwikkelen. Het programma richt zich specifiek op bedrijven die impact willen maken met technologie of vernieuwende concepten en sluit traditionele bedrijven zoals winkels en horecazaken uit. Wil je weten of jouw startup in aanmerking komt? Bekijk de voorwaarden om te zien of het aansluit bij jouw bedrijfsplannen.

Angel investor

Een angel investor is een particulier die bereid is te investeren in jouw onderneming in ruil voor een aandeel of andere afspraken. Deze vorm van financiering is vooral interessant voor startups die kapitaal nodig hebben en willen profiteren van de kennis en het netwerk van de investeerder. Angel investors nemen meer risico dan banken, maar verwachten vaak een hoger rendement. Zorg ervoor dat je duidelijke afspraken maakt over de voorwaarden, zoals de mate van betrokkenheid van de investeerder bij jouw bedrijf.

Lening bij de bank

Een banklening is een bekende optie voor ondernemers die kapitaal nodig hebben. Banken beoordelen hierbij de kredietwaardigheid en de financiële vooruitzichten van je bedrijf. Het voordeel van een banklening is dat je de zeggenschap over je onderneming volledig behoudt. Banken stellen echter strenge voorwaarden en vermijden risico’s, wat het proces om een lening te verkrijgen uitdagend kan maken.